De zin van coaching

De zin van coaching

Onlangs meldde een succesvolle ondernemer zich bij mij aan voor een coachtraject. Hij had zijn bedrijf verkocht aan een grote partij met als gevolg dat hij nooit meer zou hoeven werken. Op zijn 54e was hij in een klap binnen. Hier had hij bewust naartoe gewerkt en het was hem eindelijk gelukt zijn ultieme doel te bereiken.

Hij had zich voorgenomen veel tijd door te gaan brengen in zijn tweede huis, boeken te lezen, musea over de hele wereld te bezoeken en van de geneugten van het leven te gaan genieten. Ondanks dit mooie perspectief werd hij overmand door nare gevoelens en neigde hij naar een depressie. En dat terwijl hij ervan uit was gegaan dat een gevoel van blijdschap en vrijheid hem ten deel zou vallen nu hij zijn ultieme doel had bereikt.

Bij de eerste ontmoeting zei hij mij dat er iets moest gebeuren waardoor hij zich weer goed zou gaan voelen. Aan het opzetten van een nieuw bedrijf had hij wel gedacht maar daar had hij eigenlijk geen zin meer in. Wel moest er in zijn optiek meteen iets gebeuren om verdere negatieve gevoelens te voorkomen. Toch kwam hij tot niks. Dat versterkte weer het rotgevoel. De constante mineurstemming vond hij schandalig want hij had het immers beter voor elkaar dan de meeste anderen en hij vond dat hij niet moest zeuren.

Kwam dit omdat hij te plotseling gestopt was met vele jaren werkweken van 70 uur maken? Waren het ontwenningsverschijnselen waarmee hij kampte? Wellicht.

De goed bedoelde adviezen van vrienden en bekenden bleven dan ook niet uit: “ga vrijwilligerswerk doen”, “ga een studie bij de kop pakken”, “ga je tuin opnieuw aanleggen”, “ga startende ondernemers helpen” maar DOE WAT!

Tot de kern komen in het coachtraject

Pratend over zijn leven vertelde hij tijdens onze eerste bijeenkomst over zijn leven, over hoe het gegaan was en over zijn ouders. Hij was opgegroeid in een gezin met hardwerkende ouders met een kleine winkel. Het inkomen was niet heel stabiel en de angst om niet genoeg geld te hebben was er altijd. Er was weinig ruimte voor affectie en er was al helemaal geen ruimte voor emoties. Want, zo werd hem voorgehouden: emoties leiden meestal tot gedoe, je moet ze vooral zien te bedwingen met je gezonde verstand. Hard werken, zo werd hem voorgehouden, is de enige route die naar succes leidt. En succes was belangrijk.

Als hij wel eens een boek probeerde te lezen vroeg zijn vader hem of hij niets beters te doen had. “Zou jij de handen niets eens laten wapperen” werd dan gezegd. Mijn cliënt had altijd goed naar zijn ouders geluisterd; zij waren zijn voorbeeld. Ook had hij goed om zich heen gekeken en had hij gezien wat maatschappelijk wel en niet werd gewaardeerd. Hij werd gevoelig voor de goedkeuring van anderen. Zo behaalde hij, toen hij daar genoeg geld voor had, zijn vliegbrevet. Niet zozeer omdat hij dat zelf zo leuk vond maar om er prestige aan te ontlenen. Zijn doen en laten liet hij behoorlijk afhangen van de ongeschreven regels binnen de eigen league waar hij na zijn studietijd in terecht kwam. De geldende gedragscodes maakte hij zich goed eigen. Voor de rest leek zijn persoonlijkheid in nevelen gehuld.

Deze directeur had zich jarenlang gedragen als een hamster in een rad: hij rende continue zonder zich af te vragen waarom hij dat precies deed. Zonder zich af en toe te verwonderen. Zonder stil te staan en zonder de ruimte te nemen om na te denken en te genieten. Het harde werken had hem financieel weliswaar geen windeieren gelegd maar zijn manier van leven had hem ook vervreemd van zichzelf. Op zijn 54e deed zich voor het eerst de vraag bij hem voor: “Wie ben ik eigenlijk?” Hij had de behoefte om het daar eens over te hebben met mij.

In het coachtraject ging hij veel aan de slag met zelfreflectie. Hij gaf aan dat hij zelfreflectie lange tijd had gezien als “iets voor watjes”: vaag en waarschijnlijk zweverig. Ook vond hij het initieel eng want het zou wel eens kunnen raken aan emotionele ervaringen, ups en downs in het leven. Deze negeerde hij liever. Toch gaf hij aan meer over zichzelf te weten te willen komen, temeer omdat hij zijn rotgevoel rationeel helemaal niet kon verklaren. Er was geen enkele logische verklaring voor. Van zijn opmerkingen over zelfreflectie als iets vaags en zweverigs schoot ik in de lach. Als coaching voor mij iets niet is dan is het vaag en zweverig. Er gaat altijd een duidelijke vraagstelling aan vooraf en er worden concrete doelen gesteld. Het is de bedoeling dat die vraag aan het eind van het traject beantwoord is en dat de doelstellingen zijn behaald.

Conclusie

Voor deze man was de tijd rijp om eens wat uitgebreider onder de waterspiegel te kijken. Daar keek hij naar het jongetje in hem dat zo graag wilde lezen, dat wilde genieten van taal en ernaar verlangde dat te doen zonder schuldgevoel. Daar zag hij ook het kind dat zo graag naar de wolken keek en zich over wilde geven aan mijmeren en dromen zonder zich meteen bekneld en verkrampt te voelen. Daar zag hij de man die ook zo graag in contact wilde zijn met zijn minder fijne gevoelens zonder er meteen bang voor weg te lopen. Normen, waarden en verlangens hield hij tegen het licht. Hij leerde voelen wat het met hem deed en werd zich gaandeweg meer bewust van zichzelf en zijn persoonlijke behoeften.

Het coachtraject werd voor hem de start van de ontdekkingsreis naar zichzelf via introspectie. Dat was een wijze keuze. De persoonlijke groei die dat opleverde, leidde tot een completer kompas voor een gelukkiger leven. En dat is precies de zin van coaching.