Leiderschapsontwikkeling
Wat is leiderschap?
Kort gezegd doet een leider de goede dingen, terwijl een manager zorgt dat dingen goed gaan. Dat vraagt deels dezelfde kwaliteiten, maar een aantal competenties en attitude is fundamenteel anders. Leiderschap omvat inhoudelijke kennis, een aantal cruciale competenties en een specifieke houding. Voor de duidelijkheid: we praten over modern leiderschap.
Traditioneel leiderschap versus modern leiderschap
Bij traditioneel leiderschap bedoelen we vooral de vroegere kijk op een leider. Deze kenmerkte zicht door zaken als dominant, extravert, resultaatgericht, kijkt naar het behalen van organisatiedoelen, top-down, vaak een man (denk ook aan het boek ‘De 7 vinkjes’ van Joris Luyendijk) en eendimensionaal voor wat betreft de kijk op ecosystemen. Het leidende paradigma is vaak: ‘We moeten doorlopend groeidoelstellingen halen en het elke dag beter doen.’
Bij modern leiderschap bedoelen we vooral de huidige en toekomstige kijk op een leider. Deze kenmerkt zich door zaken als gezamenlijkheid, ondersteunend, resultaatgericht in het perspectief van zowel organisatie, de medewerker als het bredere systeem waarin de organisatie zich bevindt. Het leidende paradigma is vaak: ‘Wat is goed voor het systeem (branche, sector, duurzaamheid, etc.) en hoe dragen we daaraan bij met onze organisatie, met onze mensen en met onze missie?’
Kort door de bocht, met overigens stevige onderbouwing van onder andere Stephen Covey, Heike Bruch en Simon Sinek, is te concluderen dat traditioneel leiderschap op middellange termijn destructief en uitputtend werkt voor zowel de organisatie, de mens en de wereld. Terwijl modern leiderschap op middellange termijn zorgt voor een constructieve en verrijkende werking van organisatie, de mens en de wereld. In onze leiderschaps- en managementtrainingen gaan we uiteraard dieper in op deze materie, evenals de stevige bewijsvoering die hiervoor beschikbaar is.
We kunnen hier de indruk wekken dat we voorstander zijn van modern leiderschap en dat is inderdaad juist. Overigens is de inzet van en de keuze voor modern en traditioneel leiderschap sterk afhankelijk van de context en van de fase waarin de organisatie (of soms zelfs de betreffende sector) zich bevindt. Daarbij kan het tijdelijk inzetten van traditioneel leiderschap de voorkeur hebben, maar voor een langere termijnbenadering zien we modern leiderschap als meer effectief.
Kwaliteiten van moderne leiders
Competenties als inclusieve en integrale visie- en beleidsvorming, het kunnen faciliteren van collectieve intelligentie, co-creatie, respect, gelijkwaardigheid, circulariteit, situationeel leiderschap, systeemdenken, veerkracht, aanpassingsvermogen, congruentie, reflectie, eigenaarschap, durf vanuit kracht (in plaats van angst), focus creëren en een pro-actieve houding zijn belangrijk voor de moderne leider. Ook voor de manager geldt een aantal soortgelijke competenties. Denk sowieso aan co-creatie, respect, gelijkwaardigheid, situationeel leiderschap, veerkracht, eigenaarschap, focus creëren en een proactieve houding belangrijke competenties.
Daarnaast zien we dat in de meeste situaties een manager ook zaken als organiseren/plannen, delegeren, communiceren met diverse persoonlijkheidstypen en op diverse taakvolwassenheidsniveaus in de ‘gereedschapskist’ moet hebben.
Kun je leiderschap ontwikkelen?
Of leiderschap ontwikkelbaar is, verschillen de meningen en theorieën. Wij geloven dat leiderschap grotendeels ontwikkelbaar is. Sowieso kun je je bewuster worden van meerdere perspectieven, van diverse leiderschapstheorieën, van succesvolle toepassingen en de analyse van diverse leiderschapsstijlen. En hoe ontwikkel je leiderschap nog meer? Uiteraard door je eigen gedrag te challengen, te oefenen met het testen/oefenen van competenties en door gezamenlijke gesprekken te voeren met andere leiders. Dat zorgt voor snelle ontwikkeling!
Is leiderschapsontwikkeling voor iedereen?
Nee! In ieder geval niet als je merkt dat zekerheid, veiligheid en (vaak in het verlengde daarvan) het vasthouden van de status quo voor jou, voor je team of voor je bedrijf belangrijker is dan groei, innovatie, continuïteit en een bijdrage leveren aan de maatschappij, een eerlijkere economie en/of een betere balans tussen mens en organisatie.
Met Carrièrepoort dragen we graag bij aan future proof leiderschap en management development, dat past gelukkig bij steeds meer organisaties! We gaan er graag met u over in gesprek!
We hebben een stevig en praktijkgericht aanbod voor individueel leiderschap en voor teamleiderschap. Datzelfde geldt voor management development:
- Individueel: Loopbaancoaching
- Groepstraining: management development basis
- Groepstraining: management development verdieping
- Individueel: Leiderschapscoaching
- Individueel of MT’s: Executive en bestuurderscoaching
Stephen Covey
De Amerikaan Stephen Covey (overleden in 2012) was auteur van diverse leiderschapsboeken. Hij is met name bekend geworden door zijn boek ‘De 7 eigenschappen van effectief leiderschap’. Hij zag dat, tot de Eerste Wereldoorlog, succes vanuit een principiële levenshouding vooral gedefinieerd werd door nederigheid, integriteit, gematigdheid, trouw en geduld. Hij observeerde dat daarna succes door allerlei factoren werd afgemeten aan persoonlijke prestatie, vaardigheden en status. Covey zegt dat blijvend succes alleen mogelijk is door zeven “eigenschappen” na te streven:
- proactieve levenshouding;
- doelgerichte inzet (begin met het einde voor ogen);
- prioriteiten stellen;
- streven naar gezamenlijk profijt (win-win-win)
- aandacht voor andermans belangen (empathie);
- profijt uit verschillen halen (synergie);
- voldoende rust nemen en ontspannen (balans tussen productie en productiemiddelen).
Zijn boek is op meerdere manieren vertaald naar basisvaardigheden voor individuele leiders, succesvolle teams en voor cultuurverandering.
Hershey & Blanchard – Taakvolwassenheid en situationeel leiderschap
Er zijn veel managers en meerdere leiderschapsstijlen. Welke is het meest effectief? Leidinggevenden zijn een groot deel van de dag bezig met mensen. Ze proberen het gedrag van medewerkers te beïnvloeden om meerdere redenen.
- bijdragen aan de doelen van het bedrijf
- retentie, behoud van medewerkers
- bijdragen aan de gezondheid, leefstijl en werkplezier van medewerkers
- zorgen dat de sfeer in het team optimaal is en blijft.
Lees verder in de begrippenlijst
Zoek je een verdieping op je loopbaanontwikkeling? Dan is de DISC/MapsTell/Insights Discovery workshop een goede eerste stap. Hiermee zetten we mensen, teams en organisaties letterlijk op de kaart. Met jouw DISC, PersonalMap of Insights Discovery profiel in de hand start je aan een reis die je meeneemt naar het optimaal benutten van je eigenschappen en talenten.
We zetten jou letterlijk op de kaart.
Op een leuke en eenvoudige manier krijg je inzicht in jouw gedrag en manier van communiceren. We helpen je menselijk gedrag te begrijpen en maken dit op een visuele manier inzichtelijk door mensen en groepen letterlijk in kaart en kleur te brengen.
Plan een vrijblijvende intake of vraag meer informatie.
Direct sparren met een leiderschapscoach bij jou in de buurt of heb je andere vragen? Krijg binnen één werkdag antwoord!