Kernkwadranten

Om een beeld te krijgen van kwaliteiten, is het kernkwadrant een praktisch hulpmiddel. Vier kwadranten die tegenovergestelde waarden vertegenwoordigen, bieden je een overzicht:

• Kernkwaliteit
• Valkuil
• Uitdaging
• Allergie

Alle vier de kwadranten bieden een ingang om inzicht te krijgen in je kwaliteiten. Op deze manier kun je de volgende stap maken in je loopbaan door middel van loopbaancoaching.

Kernkwaliteiten

(ook wel talenten of goede eigenschappen) zijn sterke kwaliteiten die onlosmakelijk met iemand verbonden zijn. Denk bijvoorbeeld aan inlevingsvermogen, ordelijkheid, daadkracht en moed. Kernkwaliteiten kennen ook ‘vervormingen’, iemand kan ze overdrijven en ergens in doorschieten. Dan wordt een kernkwaliteit een ‘valkuil’. Als ‘behulpzaam’ bijvoorbeeld doorschiet naar ‘bemoeizucht’ kan van de kernkwaliteit geen positieve werking meer uitgaan.

De valkuil waarin iemand regelmatig valt, is datgene wat die persoon als label opgeplakt krijgt. Iemand met de kwaliteit ‘daadkracht’ krijgt dan bijvoorbeeld het verwijt dat hij niet zo ‘drammerig’ moet zijn.

Uit de valkuil blijkt de kernkwaliteit

Soms is het ook moeilijk een kwaliteit te benoemen. De omgekeerde weg aflopen, om vanuit een valkuil de kernkwaliteit te halen, is dan makkelijker. Ga vervolgens eens na wat je regelmatig als verwijt krijgt te horen. Vraag jezelf vervolgens af van welke positieve kwaliteit dit een “teveel” is en zie daar: de kernkwaliteit.

Iedereen wordt zowel met vervormingen als kernkwaliteiten van zijn medemens geconfronteerd. Als u achter de kernkwaliteit leert te ontdekken, wordt het ook mogelijk om door vervelend gedrag heen te zien. Wellicht ligt achter de starheid wel vastberadenheid verscholen. Of is overgevoelig een vervorming van sensitief.

Door de persoon en gedrag van elkaar los te koppelen, wordt het makkelijk de kernkwaliteit achter iemands negatieve gedrag te vinden. Confrontatie met de vervorming moet vanuit een positieve houding tegenover de persoon als geheel plaatsvinden. Confrontatie is alleen zinvol als die zich richt op gedrag. Iemand is als persoon nooit drammerig of klef. Het is het drammerige of kleffe gedrag dat irriteert.

De ‘uitdaging’ compenseert de valkuil

Naast een valkuil heeft elke kernkwaliteit ook een uitdaging. De uitdaging is het positief tegenovergestelde van de valkuil. Bij ‘drammerigheid’ is dat wellicht ‘geduld’. De kernkwaliteit en de uitdaging zijn elkaar aanvullende kwaliteiten die samen voorkómen dat iemand in zijn valkuil loopt.  Belangrijk is de balans tussen de kernkwaliteit en de uitdaging. Het gaat om ‘en-en’ en niet om ‘of-of’. De kunst is de kernkwaliteit en de uitdaging tegelijkertijd te gebruiken.

Jezelf leren kennen door je allergie

Het voorgaande verhaal klinkt mooi, maar iemand met bijvoorbeeld veel daadkracht doet zich zelf doorgaans geen plezier met te veel van de uitdaging ‘geduld’. Want wachten, niets doen, is in zijn ogen passiviteit. Hij kan daar moeilijk mee omgaan en wordt daar zelfs geïrriteerd van. Hij is allergisch voor passiviteit. Deze weerzin tegen te veel uitdaging noemen we de ‘allergie’.

Hoe meer iemand met zijn eigen allergie geconfronteerd wordt, hoe groter de kans is dat hij in zijn eigen valkuil terecht komt. Wat iemand het meest kwetsbaar maakt is niet zijn valkuil, maar zijn allergie. Want het is vooral de allergie die iemand in zijn valkuil drijft.

Minachting is kenmerkend voor iemand die geconfronteerd wordt met zijn allergie. En minachting voor de ander maakt kwetsbaar, omdat je voordat je het weet in je valkuil schiet en daardoor niet meer effectief bent. Bovendien verstoort een gevoel van minachting, uitgesproken of niet, de relatie tussen twee personen.

Waarschijnlijk leer je het meest van mensen aan wie je de grootste hekel hebt, voor wie je ‘allergisch’ bent. Die ‘vervelende eigenschappen’ van die ander zijn waarschijnlijk net de eigenschappen die je zelf nodig hebt (maar dan in iets minder mate). Het kan ook zijn dat de allergie juist een eigenschap is die je niet wilt herkennen, een schaduwkant. Je bent daadkrachtig maar soms ook lui. Dat laatste wil je dan niet zien.